عنوان مستند: دنیای اسرارآمیز طلا / The Secret World of GOLD
کارگردان: برایان مک‌کنا / Brian McKenna
نویسنده: برایان مک‌کنا / Brian McKenna
سال تولید: ۲۰۱۳
کشور سازنده: آمریکا
مدت‌زمان مستند: ۴۳ دقیقه
شرح مستند:
این مستند در ابتدا به بررسی تاریخچه‌‌ای از این فلز گران‌بها می‌پردازد و سعی دارد فراز و فرود آن را در بازه‌های مختلف زمانی بررسی کند. اینکه چطور برخی ملت‌ها، جوامع آفریقایی را برای استخراج طلا استثمار می‌کردند و یا حتی برای دست‌یابی به آن دست به جنگ می‌زدند. این مستند به تأثیرات طلا بر جنگ افروزی‌های هیتلر در طول جنگ دوم جهانی نیز اشاره می‌کند.
در ادامه، مستند به تلاش‌های فرانسه برای مخفی کردن گنجینه‌های طلایی‌اش از دستبرد آلمان‌ها می‌پردازد. چراکه هیتلر بخشی از هزینه‌های جنگ خود را از همین طریق تأمین می‌کرد و این نگرانی تنها مختص فرانسه نبود. انگلیس هم برای رهایی از این مشکل مجبور شد تا گنجینه‌ی ۹ میلیارد دلاری طلاهای خود را به نقاط امن دیگری در جهان منتقل کند.
مستند حتی به سراغ شرکت دریایی ادیسه [۱] نیز می‌رود. سازمان ملل مدعی است که بیش از ۳ میلیون کشتی تاکنون در بستر اقیانوس‌ها غرق شده‌اند و این شرکت سعی دارد تا به گنجینه‌های طلایی آن کشتی‌ها دست یابد و تاکنون اکتشافات بزرگی هم انجام داده است.
اما نکته‌ی جالب توجه در این مستند مطلبی بود که پروفسور ریچارد سیلا [۲] رئیس موزه‌ی اقتصاد آمریکا در فراز پایانی مستند به آن اشاره می‌کند. وی که سال‌هاست در آمریکا تاریخ مالی تدریس می‌کند به بخشی از تاریخ مربوط به دوره‌ی ریاست جمهوری روزولت می‌پردازد. او می‌گوید چون آمریکا در آن دوره ریاست جمهوری روزولت در اوج رکود اقتصادی بود، روزولت دستور داد تا همه‌ی مردم طلا‌هایشان را به دولت تحویل دهند. دولت وی نیز در ازای دریافت هر انس طلا تنها ۲۱ دلار به مردم پرداخت می‌کرد. تمامی آن طلا‌ها تبدیل به شمش شدند و در اختیار فورت ناکس قرار گرفتند. قرار بر این بود که هرساله تعداد شمش‌های طلای درون فورت‌ناکس شمرده شود و طی گزارشی اعلام گردد اما این کار آخرین بار در سال ۱۹۵۴ اتفاق افتاد که حتی از تمامی فرآیند آن فیلم‌برداری هم شده بود اما این فیلم ۲۰ سال بعد یعنی در سال ۱۹۷۴ نمایش داده شد! مخالفت‌های دولت آمریکا با درخواست‌های مکرر سنا برای بازشماری طلاهای فورت ناکس نیز نگرانی‌ها را دراین‌باره بیشتر می‌کند.
«ریچارد سیلا رئیس موزه‌ی اقتصاد آمریکا»
اریک اسپیرات [۳] ۷۱ ساله که یکی از ثروتمندان مجله فوربس است، تیمی را به سرپرستی فرانک ورنوسو [۴] که یک پروفسور اقتصادی است، تشکیل می‌دهد تا رد طلای جهان را دنبال کنند. او نیز مبتنی بر نتایج تحقیقاتشان مدعی است که دلیل سرباززدن از سرشماری سالانه‌ی طلا از سال ۱۹۵۴ تا به امروز سختی این کار نبوده بلکه دلیل اصلی آن، خالی بودن فورت‌ناکس از ذخایر طلاست.
«اریک اسپیرات»
این نگرانی تنها به فورت‌ناکس نیز محدود نمی‌شود. اکثر ذخایر طلایی کشور آلمان در نیویورک و در بانک ذخایر ارزی فدرال نگهداری می‌شد. امّا زمانی که بانک مرکزی آلمان یعنی بوندس بانک [۵] در سال ۲۰۱۲ درخواستی را برای بازدید از ذخایر طلای خود در آمریکا ارسال کرد بانک فدرال با بهانه‌ی مسائل امنیتی از این کار سرباز زد و اکنون آلمانی‌ها به دنبال بازگرداندن ذخایر طلای خود از آمریکا هستند.
شواهد عنوان‌شده در این مستند گویای این مطلب است که نه‌تنها در پایگاه‌های نظامی آمریکا بلکه در صندوق ذخایر بانک‌های این کشور هم از طلا خبری نیست؛ اما درست یک سال پیش از پخش این مستند نویسنده‌ای آمریکایی به نام جیمز ریکاردز [۶] در کتاب خود تحت عنوان «جنگ ارزی» [۷]، موضوع را به گونه‌ی دیگری مطرح می‌کند.
ریکاردز در مقدمه‌ی کتاب خود و در تبیین جنگ ارزی این‌گونه می‌نویسد:
«در سال ۲۰۰۹ حدود ۶۰ کارشناس از ارتش، سازمان‌های جاسوسی و اطلاعاتی و مجامع دانشگاهی در آزمایشگاه فیزیک کاربردی [۸] دور هم جمع شدند تا یک بازی جنگ [۹] انجام دهند. این بازی جنگ از هر بازی جنگی که تا آن زمان برپا کرده بودند متفاوت بود. در این بازی جنگ استفاده از همه‌ی چیزهایی که شلیک می‌کنند و یا منفجر می‌شوند ممنوع بود. قرار بر این بود که هیچ‌گونه حمله‌ی آبی-خاکی انجام نگیرد، هیچ نیروی ویژه‌ای وارد عمل نشود و مانور‌هایی با پشتیبانی زرهی نیز انجام نگیرد. در عوض تنها سلاح‌هایی که استفاده از آن‌ها مجاز اعلام شده بود، سلاح‌های مالی بود یعنی پول‌های رایج، اوراق سهام، اوراق قرضه و مشتقات مالی.»
«کتاب جنگ ارزی نوشته جیمز ریکاردز»
جمیز ریکاردز و همکارانش کسانی بودند که از طرف پنتاگون برای حضور در این بازی جنگ انتخاب شده بودند. او در بخش دیگری از این کتاب به تجربیات پنتاگون از انجام بازی جنگی که خود نیز در آن حضور داشت اشاره می‌کند:
«یکی از درس‌هایی که بازی جنگ برای پنتاگون به همراه داشت این بود که حتی اگر دلار کاملاً از هم فروبپاشد، ایالات‌متحده می‌تواند به ذخایر عظیم طلایی که دارد متمسک شود. واقعیت عجیب و فریب‌دهنده‌ای که وجود دارد این است که تقریباً کل ذخیره‌ی طلای ایالات‌متحده نه در مخازن بانک‌های غیرنظامی بلکه در پایگاه‌های نظامی ذخیره شده است. در پایگاه نظامی فورت ناکس در ایالت کنتاکی [۱۰] و در پایگاه نظامی وست پوینت واقع در ساحل رود هادسن در نیویورک [۱۱]. این بیانگر ارتباطی است که بین ثروت ملی و امنیت ملی وجود دارد.»
«پایگاه نظامی فورت‌ناکس در ایالت کنتاکی»
شاید بتوان این تناقض آشکاری که بین موارد عنوان شده در مستند و کتاب جنگ ارزی وجود دارد را یک بلف سیاسی از طرف ریکاردز دانست چراکه او همان‌طور که در کتابش می‌نویسد یک آمریکایی است و همواره نگران روند اقتصادی و آسیب‌پذیری‌های کشورش در برابر حملات مالی سایر کشور‌هاست.[۱۲]
او برای اینکه بتواند میزان این آسیب‌پذیری را کاهش دهد و از فروپاشی آمریکا در حملات مالی جلوگیری کند سعی می‌کند تا وزارت دفاع و جامعه‌ی اطلاعاتی آمریکا را پیش از وقوع بحران از حقایق فاجعه‌بار آن آگاه کند. او تلاش دارد تا این کار را از طریق ایجاد شک‌ها و عقب‌نشینی‌های مالی در طول بازی‌های جنگی که پنتاگون در آزمایشگاه فیزیک کاربردی ترتیب می‌دهد انجام می‌دهد؛ اما تا زمانی که بتواند چشم آن‌ها را نسبت به حقایق باز کند نیاز دارد تا چشم سایر دنیا را بر واقعیات جامعه‌ی خود مبنی بر خالی بودن پایگاه‌های نظامی و صندوق ذخایر بانک‌ها از طلا، بسته نگاه دارد!
پانوشت
[۱] Odessey
[۲] Richard Sylla
[۳] Eric Sprott
[۴] Frank vernosso
[۵] Bundesbank
[۶] James Rickards
[۷] Currency Wars, James Rickards, 2012
[۸] Applied Physics Laboratory
این آزمایشگاه واقع در منطقه‌ای به وسعت ۴۰۰ هکتار، در میانه‌ی راه بالتیمور و واشنگتن دی‌سی قرار دارد. این مرکز همکاری نزدیکی با وزارت دفاع ایالات‌متحده آمریکا دارد و ازجمله تخصص‌های آن می‌توان به جنگ‌افزارهای پیشرفته و کاوش در اعماق فضا اشاره کرد. این آزمایشگاه در سال ۱۹۴۲ برپا شد تا در آنجا از علوم کاربردی برای حل مشکل بهبود جنگ‌افزارها استفاده شود. یکی از برجسته‌ترین فعالیت‌هایی که در این آزمایشگاه انجام می‌شود در لابراتوار تجزیه و تحلیل جنگ این مرکز است که پیشرو درزمینه‌ی بازی‌های جنگ و برنامه‌ریزی‌های راهبردی در کشور است.
[۹] Game War
[۱۰] Fort Knox, Kentucky
[۱۱] West Point, Hudson River, New York
[۱۲] کتاب «جنگ‌های ارزی»، جیمز ریکاردز، چاپ گروه بازرگانی و تجارت بنیاد تعاون ناجا، صفحه ۲۸
